Μήνυμα του Δρ. Αλέξανδρου Φραντζή, Επιστημονική Ένωση Ινστιτούτου Κητολογικών Ερευνών ΠΕΛΑΓΟΣ
Για άλλη μια φορά είχαμε άσχημα νέα για τους ζιφιούς (Ziphius cavirostrism, είδος φάλαινας) στις ελληνικές θάλασσες. Η τοπική πληθυσμιακή ομάδα των ζιφιών, η οποία έχει επανειλημμένα πληγεί από τη ναυτική δραστηριότητα με χρήση στρατιωτικού σόναρ από το ΝΑΤΟ ή το Ελληνικό πολεμικό ναυτικό στο παρελθόν, μπορεί να οδεύει σταθερά προς την εξαφάνιση της.
Την 1η Απριλίου 2014 στις 12.00-13.00 μμ πέντε ζιφιοί εξόκειλαν στα βράχια κοντά στην περιοχή της Ιεράπετρας στην ΝΑ Κρήτη. Τρεις ζιφιοί εξόκειλαν μαζί στην ίδια θέση, και οι άλλοι δύο μαζί, περίπου 17 χλμ. δυτικότερα. Δύο ακόμη ζιφιοί βρέθηκαν 2,7 χιλιόμετρα και 500 μέτρα αντίστοιχα δυτικότερα κατά μήκος της ακτής, αλλά δεν υπάρχει τρόπος να γνωρίζουμε αν αυτοί ήταν επιπλέον ζιφιοί ή κάποιο από τα ζώα είχε εξοκείλει νωρίτερα. Όλοι οι ζιφιοί ήταν ζωντανοί όταν εγκλωβίστηκαν. Ένας από αυτούς πέθανε, και οι υπόλοιποι με τη βοήθεια της τοπικής κοινωνίας κατάφεραν να απεγκλωβιστούν και να μεταφερθούν σε βαθύτερα ύδατα.
Ύστερα από μια γρήγορη αναζήτηση στο διαδίκτυο βρέθηκε ότι το Ισραηλινό και το Ελληνικό πολεμικό ναυτικό μαζί με εκείνο των ΗΠΑ διεξάγουν για δύο εβδομάδες κοινές στρατιωτικές ασκήσεις με την ονομασία “Noble Dina 2014” στην περιοχή της Κρήτης. Η ναυτική δραστηριότητα περιλαμβάνει, επίσης, ασκήσεις ανθυποβρυχιακού πολέμου (ASW), γεγονός που υποδεικνύει τη χρήση στρατιωτικών σόναρ, γνωστή ως την βασική αιτία για τον μαζικό εκβρασμό των ζιφιών.
Κατά τη διάρκεια της 5ης Συνάντησης (Μαρόκο, Νοέμβριος 2013) των μελών της Συμφωνίας ACCOBAMS [Συμφωνία για τη διατήρηση των κητωδών στη Μαύρη θάλασσα, τη Μεσόγειο και την Συγκείμενη Ζώνη του Ατλαντικού] προσδιορίστηκαν και δημοσιοποιήθηκαν για πρώτη φορά σε ένα χάρτη οι περιοχές όπου θα πρέπει να αποφεύγεται η χρήση σόναρ στη Μεσόγειο Θάλασσα. Μία από αυτές τις περιοχές στο χάρτη είναι και η περιοχή της ΝΑ Κρήτη όπου συνέβη ο πρόσφατος εκβρασμός.
Λίγο νωρίτερα ήρθαμε σε επαφή με τις αρμόδιες ελληνικές αρχές, συμπεριλαμβανομένου και του εκπροσώπου της συμφωνίας ACCOBAMS στην Ελλάδα (ΥΠΕΚΑ) για να τους ενημερώσουμε για τoν πρόσφατο μαζικό εκβρασμό και να ζητήσουμε την παρέμβασή τους ώστε να σταματήσει η χρήση στρατιωτικών σόναρ κατά τη διάρκεια των ασκήσεων. Το λιμενικό σώμα, και οι εθελοντές στην περιοχή έχουν ήδη ειδοποιηθεί, κι εμείς ελπίζουμε ότι αύριο δεν θα βρούμε περισσότερα ζώα κατά μήκος των ακτών.